A – Giriş
1535 maddeden oluşan 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu 14 Şubat
2011 tarih ve 27846 sayılı resmi gazetede yayınlanmıştır. 6102 sayılı Yeni Türk
Ticaret Kanunu (Yeni TTK) ile birlikte iş hayatımıza giren ve dikkat edilmesi
gereken yeni düzenlemelerden birisi de internet sitesi ile ilgili
zorunluluktur. Yeni olarak ifade ediliyor çünkü bir önceki kanunda (6762 sayılı
TTK) böyle bir madde yoktu. Yazımızın içeriği; internet sitesi açma, bilgi ve
belgelerin yayınlanma zorunluluğu ve sitede kalma süresi oluşturmaktadır.
Yeni TTK ya göre internet sitesi açma zorunluluğu hakkında 1524. Md ile
ilgili detay bilgi vermeden önce, Yeni TTK hakkında genel bir
bilgilendirme yapmak faydalı olacaktır.
B- Yeni TTK hükümlerine göre önemli tarihler hakkında genel
bilgiler
6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında
Kanun’ a göre; Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ile ilgili hükümleri
01.01.2013 tarihinde, diğer düzenlemeleri ise 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe
girecektir.
Yeni TTK da dikkat edilmesi gereken tarihler aşağıdaki gibidir:[1]
- 1 Ocak 2012 : 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren
tüm Şirketler artık finansal tablolarını Türkiye Muhasebe Standartları’ na
göre hazırlamak zorundadır. Ancak TMS’ ye göre mali tabloların
karşılaştırma esasına göre hazırlanması gerekmektedir. Bu sebeple
31.12.2013 tarihi itibariyle hazırlanacak mali tablolar 31.12.2012 tarihli
mali tablolar ile karşılaştırmalı olarak sunulacaktır. Ayrıca 2013 yılı
muhasebe açılış kaydının TMS’ ye uygun yapılması da diğer bir
zorunluluktur. Bu sebeple ilgili tüm kesimlerin 1 Ocak 2012 tarihine kadar
TMS’nin uygulamasına yönelik hazırlıklarını tamamlamaları yararlı
olacaktır. 2012 yılında düzenleyecekleri Bilanço, Gelir Tablosu, gibi
finansal tablolarını TFRS/TMS ye göre düzenlemeleri gerekecektir.
Ayrıca 2012 yılında Nakit akış tablosu ve Özkaynak Değişim Tablosu
da düzenlemeleri ve bu konuda bilgilerin tazelenmesi gerekecektir.
- 1 Temmuz 2012 : 6102 Sayılı Türk Ticaret
Kanununun yürürlüğe girmesi. (Madde 1534)
- 14 Ağustos 2012 : Anonim şirketler esas
sözleşmelerini, limited şirketler sözleşmelerini bu tarihe kadar yeni Türk
Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getireceklerdir. (6103 Madde 22)
- 1 Ocak 2013 : Bu tarihten itibaren muhasebe
kayıtları ve finansal tabloların TMS/TFRS’ ye göre düzenlenmesi
gerekecektir. (Madde 1534/3)
- 1 Mart 2013 : Bağımsız denetçi seçilmesi
için son tarihtir. Atama yapmayan Şirketlere mahkemece atama yapılacaktır.
(Geçici Madde 6/3)
- 1 Temmuz 2013 : Sermaye Şirketleri için
internet sayfalarının hazırlanması ve yayınlanması için son tarih. Bu
tarihten itibaren üç ay içinde internet sitesi kurma zorunluluğunu yerine
getirmeyenler için ise çeşitli hapis ve para cezaları öngörülmektedir.
(Madde 1534/1)
- 14 Şubat 2014 : Anonim ve limited şirketler,
Türk Ticaret Kanununun yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde yani 14
şubat 2014 tarihine kadar sermayelerini, Kanunun 332 ve 580 inci
maddelerinde öngörülen tutarlara yükseltmek zorundadırlar. Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı bu süreyi birer yıl olarak en çok iki defa
uzatabilecektir. (6103 sy.kanun Madde 20)
C- İnternet Sitesi açma ve bilgi verme hakkında detay bilgiler
Yeni Türk Ticaret Kanunu 1524 md. göre; Sermaye şirketlerinin
internet sitesi açması yada internet sitesi mevcutsa aşağıda detay bilgileri
belirtilen konuların yayımlanması gerekmektedir. Tüm şirketler değil, sadece
sermaye şirketleri web sitesi yaptırmak zorundadırlar. Sermaye şirketleri
şunlardır: Anonim Şirketler, Limited Şirketler ve Sermayesi Paylara
Bölünmüş Komandit Şirketler
İnternet sitesinde bulundurulması zorunlu bilgi ve belgelerin bulundurulmaması
veya yanlış bulundurulması durumunda; şirket hakkında tüm cezai ve hukuki
sonuçlar uygulanması saklı tutulmuştur.
Yeni TTK da yer alan 1524 maddesine göre internet sitesinde bulunması
zorunlu bilgiler aşağıda belirtildiği gibidir:[2]
D) Elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri
I- İnternet Sitesi
MADDE 1524-
I- İnternet Sitesi
MADDE 1524-
a) Şirketçe kanunen yapılması gereken ilanlar.
b) Pay sahipleri ile ortakların menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarını bilinçli kullanabilmeleri için görmelerinin ve bilmelerinin yararlı olduğu belgeler, bilgiler, açıklamalar.
c) Yönetim ve müdürler kurulu tarafından alınan; rüçhan, değiştirme, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesapların dökümü.
d) Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasın ertelenmesine veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri; şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim kurulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklamalar, bilgiler, belgeler.
e) Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi, tür değiştirmesi hâlinde, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler; sermaye artırımı, azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazlı pay sahipleri genel kurulu kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler dolayısıyla hazırlanan raporlar.
f) Genel kurullara ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları.
g) Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorunlu bilgiler.
h) Bilgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususlar.
ı) Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilançolar ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakımından bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunların dipnotları ve ekleri.
i) Yönetim kurulunun yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması; yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler.
j) Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları.
k) Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler.
İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmış bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim hakkının kullanılması, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kayıtlarla sınırlandırılamayacağı gibi herhangi bir şarta da bağlanamaz. Bu ilkenin ihlali hâlinde herkes engelin kaldırılması davasını açabilir.
İnternet sitesinin bu maddenin amaçlarına özgülenmiş kısmında yayımlanan içeriğin başına tarih ve parantez içinde “yönlendirilmiş mesaj” ibaresi konulur. Bu ibareli mesaj ancak Kanuna ve ikinci fıkrada anılan yönetmeliğe uyulmak suretiyle değiştirilebilir. Özgülenen kısımda yer alan bir mesajın yönlendirildiği karinedir. Sitenin, bir numara altında tescili ve ilgili diğer hususlar Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.
Bu Kanun ve ilgili diğer kanunlarda veya idari düzenlemelerde daha uzun bir süre öngörülmedikçe, şirketin internet sitesine konulan bir içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalır; aksi hâlde konulmamış sayılır. Finansal tablolar için bu süre beş yıldır.
Yönlendirilmiş mesajların basılı şekilleri 82 nci madde uyarınca saklanır. İnternet sitesinde yer alacak bilgiler metin hâline getirilip şirket yönetimi tarafından tarih ve saati gösterilerek noterlikçe onaylı bir deftere sıra numarası altında yazılır veya yapıştırılır. Daha sonra sitede yayımlanan bilgilerde bir değişiklik yapılırsa, değişikliğe ilişkin olarak yukarıdaki işlem tekrarlanır.
b) Pay sahipleri ile ortakların menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarını bilinçli kullanabilmeleri için görmelerinin ve bilmelerinin yararlı olduğu belgeler, bilgiler, açıklamalar.
c) Yönetim ve müdürler kurulu tarafından alınan; rüçhan, değiştirme, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesapların dökümü.
d) Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasın ertelenmesine veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri; şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim kurulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklamalar, bilgiler, belgeler.
e) Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi, tür değiştirmesi hâlinde, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler; sermaye artırımı, azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazlı pay sahipleri genel kurulu kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler dolayısıyla hazırlanan raporlar.
f) Genel kurullara ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları.
g) Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorunlu bilgiler.
h) Bilgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususlar.
ı) Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilançolar ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakımından bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunların dipnotları ve ekleri.
i) Yönetim kurulunun yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması; yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler.
j) Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları.
k) Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler.
İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmış bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim hakkının kullanılması, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kayıtlarla sınırlandırılamayacağı gibi herhangi bir şarta da bağlanamaz. Bu ilkenin ihlali hâlinde herkes engelin kaldırılması davasını açabilir.
İnternet sitesinin bu maddenin amaçlarına özgülenmiş kısmında yayımlanan içeriğin başına tarih ve parantez içinde “yönlendirilmiş mesaj” ibaresi konulur. Bu ibareli mesaj ancak Kanuna ve ikinci fıkrada anılan yönetmeliğe uyulmak suretiyle değiştirilebilir. Özgülenen kısımda yer alan bir mesajın yönlendirildiği karinedir. Sitenin, bir numara altında tescili ve ilgili diğer hususlar Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.
Bu Kanun ve ilgili diğer kanunlarda veya idari düzenlemelerde daha uzun bir süre öngörülmedikçe, şirketin internet sitesine konulan bir içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalır; aksi hâlde konulmamış sayılır. Finansal tablolar için bu süre beş yıldır.
Yönlendirilmiş mesajların basılı şekilleri 82 nci madde uyarınca saklanır. İnternet sitesinde yer alacak bilgiler metin hâline getirilip şirket yönetimi tarafından tarih ve saati gösterilerek noterlikçe onaylı bir deftere sıra numarası altında yazılır veya yapıştırılır. Daha sonra sitede yayımlanan bilgilerde bir değişiklik yapılırsa, değişikliğe ilişkin olarak yukarıdaki işlem tekrarlanır.
D- İnternet Sitesi açma ve bilgi verme hakkında yükümlülüğe aykırılık durumunda
uygulanacak cezalar
Sermaye şirketlerinin internet sitesi açma, bilgi ve belgeleri yayımlama
konusunda aykırılık tespit edilmesi durumunda uygulanacak cezaları Yeni TTK nın
562. Maddesinin 12.fıkrasında belirtmiştir. Buna göre;
01 Temmuz 2013[3] tarihinden itibaren internet sitesini oluşturmayan veya
internet sitesi mevcut ise aynı süre içinde internet sitesinin bir bölümünü
bilgi toplumu hizmetlerine özgülemeyen anonim şirket yönetim kurulu
üyeleri, limited şirket müdürleri ve sermayesi
paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar, altı
aya kadar hapis ve yüz günden üçyüz güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılacaklardır.
Yine aynı madde uyarınca, internet sitesine konulması gereken içeriğin usulüne
uygun bir şekilde koymayan faillerine -anonim şirketlerde yönetim kurulu
üyeleri, limited şirketlerde müdürler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit
şirkette yönetici olan komandite ortaklar- üç aya kadar hapis ve yüz güne
kadar adlî para cezasıyla cezalandırılırlar.
E – Sonuç
Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun hedefleri arasında yer alan şeffaflık, hesap
verilebilirlik ve sürdürülebilirlik ilkelerini göz önüne aldığımızda; bu
maddenin kanunun ortaya çıkmasındaki amaçlarla ne kadar paralel
olduğu görülmektedir. Bu maddede de amaç şeffaflık ilkesi gereği kamunun
aydınlatılmasıdır. İlgililerin, istediği zaman görebileceği bilgi yada
belgeler, yazışmalar ve açıklamaların doğru ve eksiksiz bir şekilde internet
sitesinde bulunması gerekiyor.
Yeni Kanunla birlikte bazı sektörlere daha da ihtiyaç duyulacaktır.
Örneğin; İnternet sitesi ile ilgili zorunluluklardan dolayı Bilişim sektörü
canlılık kazanacaktır. Meslek mensuplarının kendilerini yenilemeleri
dışında, müşterilerini de bilgilendirmeleri hatta hukuk birimleri ile birlikte
sürekli istişare, yönlendirme toplantıları yapmaları gerekecektir. Tüm
ilgili taraflar Değişen koşul ve kanunlarla birlikte KOBİ TFRS, UFRS, TMS
hakkında bilgilenmeye geç kalmadan vakit ayırmalıdır. Eğitimlere
çok önem vermeli ve mutlaka ilgili meslek odaları , üniversitelerin yada sivil
toplum kuruluşlarının seminerlerine, eğitimlerine vakit ayırmalıyız. Son
olarak, konuyla ilgili maddenin(1524 md.) 01 Temmuz 2013 tarihinde yürürlüğe
gireceği unutulmamalıdır.
KAYNAKÇA:
- İstanbul SMMMO yayınladığı “130
Soruda Yeni Türk Ticaret Kanunu” adlı kitapçık
- 6102 Sayılı Kanun Yeni Türk
Ticaret Kanunu md.1524, 1534, 562
- 6103 sayılı Yeni Türk Ticaret
Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun
- http://www.tbmm.gov.tr,
T.C. Yasalar (13.01.2011) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. Ankara:
Resmi Gazete
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder